İngiltere Başbakan Boris Johnson, gecen haftaki açıklamasında “Neden Türk zeytinyağında kilo başına 93 peni vergi var?” diyerek zeytinyağında vergilerin kaldırılabileceğinin sinyalini verdi. Johnson, Brexit‘in verdiği özgürlükleri kullanarak işletmeler ve tüketiciler için maliyetleri düşürecek regülasyonlara hazırlanıyor. Beklenen adımlar ortasında, İngiltere’de üretilmeyen ve ithalata bağımlı olunan eserlerde vergilerin kaldırılması da var.
Türkiye‘nin İngiltere‘ye toplam gıda ihracatı 2021 itibariyle 615 milyon dolara ulaşmış olsa da İngiltere’nin toplam gıda ithalatı içerisinde Türkiye ufak bir hisseye sahip. Türkiye, İngiltere’ye besinde en çok sebze ve meyve ihracatı gerçekleştiriyor.
İNGİLTERE İLE GAYE BESİN ALANINDA İŞBİRLİĞİNİ ARTIRMAK
Taraflar ortasında işbirliğinin geliştirilmesi tarafında çalışmalar sürüyor. Bloomberg HT’den Ceren Dilekçi Köseoğlu’nun haberine nazaran; TBMM Dışişleri Komitesi Lideri Akif Çağatay Kılıç, İngiltere temaslarıyla ilgili geçen hafta Londra’da düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada, 1 Ocak 2021 prestijiyle yürürlüğe giren Türkiye-İngiltere Özgür Ticaret Muahedesi’nin genişletilmesinin gündemde olduğunu söyledi. İşbirliğinin geliştirileceği alanlardan birinin besin olduğuna dikkat çeken Kılıç, İngiltere’nin besinde üçte iki oranında ithalata bağımlı olduğunu hatırlatarak bu alanda birlikte yapılacak çok şey olduğunu vurguladı.
‘VERGİ KALKARSA ZEYTİNYAĞI İHRACATINDA ÖTEKİ ÜLKELERİ YAKALARIZ’
Sorularımızı yanıtlayan Gama Küme Yönetici Yöneticisi Ali Sancak, 82 bin ton zeytinyağı tüketilen İngiltere’ye Türkiye’nin sırf 50 ton zeytinyağı gönderdiğini söyledi.
Türk zeytinyağında litre basına 93 penilik verginin, öbür ülkelere bilhassa İspanya, İtalya ve Yunanistan’a karşı Türkiye’yi dezavantajlı duruma getirdiğini kaydeden Sancak, bu vergiler kalktığında Türkiye’nin bu ülkelerle çok rahat rekabet edilebileceğini, 20-25 bin tonu yakalamanın mümkün olabileceğini belirtti.
MAKARNADA 20 BİN TON KOTAYI DOLDURAMIYORUZ
Türkiye’nin İngiltere’ye ihraç ettiği öbür eserlerde de vergilerin kaldırılması gerektiğine dikkat çeken Sancak kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Buğdayda kaldırılmasını anlıyorum zira İngiltere’nin de buğday üretimi mevcut lakin bulgurdaki 21 penilik verginin ne manaya geldiğini hâlâ çözebilmiş değilim. Pirince alternatif bir eser. Makarnada 20 bin tonluk kota var ama 20 bin tonu hâlâ dolduramıyoruz. İtalyan makarnasının burada çok daha büyük paralarla satıldığını biliyoruz zira daha evvelki teşviklerden kaynaklı markalaşma var halbuki bu fırsatı biz de kullanıp daha âlâ markalar yaratmaya başlarsak makarna tüketiminden önemli bir hisse alabileceğiz. Son periyotlarda süt ve süt mamullerinde bir kapı açıldı. İngiltere’de bizim yöresel eserlerimiz hellim ve beyaz peynir tüketimi çok yüksek ölçülere cıktı. Bugüne kadar yasaklar vardı lakin son periyotlarda Türkiye’deki kimi şirketlerimiz Avrupa’nın istemiş olduğu üretim tekniği ve şeklini kullanarak ihracat yapmaya başladılar lakin demek ki hâlâ birtakım eksiklikler mevcut hudut kapılarında ya etiketlemeden kaynaklı yahut eserin izlenebilirliği üzere ısıtılma süreciyle ilgili bir kadro sıkıntılar yaşanıyor. Bu sıkıntılar da aşılacaktır. Bu pazarda çok daha güzel yerlere geleceğimizi düşünüyoruz.”
TÜRKİYE MATRKALAŞMA ÜZERİNDE DURMALI
Ayçiceği yağında tüm dünyada olduğu üzere İngiltere’de de önemli fiyat artışlarının yaşandığını kaydeden Sancak, son bir ayda Ukrayna üzerinden yüksek fiyatlarla tekliflerin gelmeye başladığını söyledi. Türkiye’deki üretici firmaların bu mevzudan yararlanmaya başladıklarını bildiren Sancak’a nazaran, Rusya üzerinden gelen ayçiçeği yağını işleyerek bu fırsatı kıymetlendirerek daha çok ihracat yapabilirler. Türkiye’nin klâsik eserleri fındık, incir, kuru kayısı, üzüm üzere eserlerin dökme olarak satılmasından çok yavaş yavaş ambalajlı, markalı eserler halinde bu ülkeye sevk edilmesi yahut bu eserin pazarlanmasının daha kârlı olacağını, Türkiye’nin üzerinde durması gereken en değerli hususlardan birinin markaya yönelmesi olduğunu lisana getirdi.