Rus savaş uçağının Karadeniz üzerinde ABD MQ-9 Reaper insansız hava aracıyla çarpışması, Ukrayna savaşının daha geniş bir alana yayılmasına dair endişeleri artırdı.
Her iki taraf da birbirini suçlarken, gözler bir kez daha Karadeniz’e çevrildi.
Savaş bölgelerinde ve çevresinde drone’ların kullanımı onlarca yıldır devam ediyor.
MQ-9 Reaper nedir
MQ-9 Reaper, askeri yüklenici General Atomics tarafından üretilen insansız hava aracı olarak biliniyor. Bir pilot ve sensörleri çalıştıran ve silahları yönlendiren bir uçak mürettebatından oluşan iki kişilik bir ekip tarafından uzaktan idare ediliyor.
MQ-9 Reaper İHA, 11 metre uzunluğunda ve 22 metreden fazla kanat açıklığına sahip. ABD Hava Kuvvetleri, birincil kullanımının “istihbarat toplama” olduğunu söylerken, aynı zamanda belirlenen hedeflere hassas saldırılar düzenleme yeteneğinin altını çiziyor.
Reaper’lar, bir Apache helikopterinin yük kapasitesine eşdeğer 16 Hellfire füzesi taşıyabilme kapasitesine sahip.
Diğer İHA’lar gibi, 50 bin ft, yani 15 kilometre yükseklikte uçabilir ve yaklaşık 24 saat boyunca hedeflerin üzerinde dolaşabilir, bu da onları gözetleme görevleri için kullanışlı hale getiriyor.
MQ-9 Reaper kullanan ülkeler
ABD, Reaper insansız hava araçlarının açık ara en büyük müşterisi. ABD Kongre Araştırma Servisi’ne göre, ülkedeki Hava Kuvvetleri, 2007’den bu yana ortalama 28 milyon dolar maliyetle 366 Reaper için sözleşme yaptı.
İngiltere de birkaç yıldır operasyonlarını desteklemek üzere Reaper’ı ve selefi Predator’ı konuşlandırmış durumda. Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin halihazırda 9 aktif Reaper’ı bulunuyor ve yeni sipariş listesi de mevcut.
ABD gibi İngiltere de son 10 yılda MQ-9 Reaper insansız hava araçlarının kullanımını hızlandırdı. 2014-2018 yılları arasında Irak ve Suriye’de DEAŞ’a karşı dört yıllık savaşta İngiltere, 2 bin 400’den fazla görevde Reaper drone’larla yer aldı.
The Guardian’ın haberine göre, Fransa, İtalya, İspanya, Hindistan, Japonya ve Hollanda da Reaper insansız hava araçlarını kullanıyor.
İnsansız hava araçlarının yaygınlığı
İHA’lar, Reaper’ın selefi Predator’ın Sırbistan’daki NATO hava saldırılarını desteklemek için konuşlandırıldığı 1995 yılından beri düzenli olarak kullanılıyor.
Predator, Reaper’ın ABD Hava Kuvvetleri’nin birincil insansız hava aracı haline geldiği 2017’de emekliye ayrıldı.
İHA’ların kullanılma şekli
ABD’nin Karadeniz bölgesine konuşlandırdığı Reaper drone’lar sadece gözetleme amaçlı kullanılıyor. Ancak geçen yıl Amerikan medyası, ülkedeki Hava Kuvvetleri’nin Ukrayna’ya eski Reaper’ları satmayı düşündüğünü yazmıştı.
Hassas teknolojinin transferi ve bazılarının vurulma tehlikesiyle ilgili endişeler, görüşmelerin donmasına neden oldu.
Rusya Savunma Bakanlığı’ndan ABD’ye yanıt: Biz ABD İHA’sını düşürmedik Haberin Detayları 
Pentagon: Rus Su-27 uçağı, ABD SİHA’sına çarptı Haberin Detayları 
İngiltere: Rusya, uluslararası hava sahasına saygı duymalı Haberin Detayları