ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara – İstanbul’da depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle 93 okulun tahliyesine başlanırken, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), Türkiye’nin deprem riski en yüksek alanlarında kalan diğer okullarla ilgili uyarıda bulundu. 4 bin 159 okulun deprem riski yüksek alanlarda inşa edildiğini, 191 okulun ise fay sakınım bandı içinde kaldığını açıklayan JMO, bu okulların güvenli alanlara taşınması çağrısı yaptı. JMO’nun açıklamasında, 6 Şubat depremleri sonucunda en büyük yıkımın fay zonları üzerinde yer alan yerleşim birimleri ile yüksek ivme değerleri alan zayıf mühendislik özelliklerine sahip zeminler üzerine oturan alanlarda meydana geldiğine dikkat çekildi. MTA’nın Türkiye Diri Fay Haritası ile AFAD’ın Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na göre yüksek riskli alanlarda kalan okul, hastane, idari yapılar, kritik altyapı tesisleri ve konutların öncelikle gözden geçirilmesi gerektiği belirtilirken, fay zonu sakınım bandı içinde kalan binaların ise kentsel dönüşüm kapsamına alınarak yıktırılması ve buradaki bina ve bina türü yapılar ile tesislerin başka alanlara nakledilmesi gerektiğine işaret edildi.
38 ilde 4 bin 159 okul
Açıklamada, 0.50g ve üzeri ivme değeri üstünde depremlerle karşılaşma olasılığı bulunan alanlarda yer alan okulların konumlarını gösterir haritaya da yer verildi. Buna göre Türkiye’deki okulların yüzde 8.5’ini oluşturan 4 bin 159 okul deprem riski yüksek alanlarda inşa edildi. Bu okulların illere göre dağılımını gösteren grafik incelendiğinde, en riskli alanlardaki okulların 38 ile yayıldığı, okul sayısı bakımından ilk beşe Kocaeli, Sakarya, Bingöl, Muş ve Aydın’ın girdiği görüldü. Fay hattı üzerindeki okul sayısı ise 191 olarak belirlendi.
‘Güvenli alanlara taşınması gerekir’
JMO açıklamasında şöyle denildi: “Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından öncelik sırası da dikkate alınarak söz konusu okulların gözden geçirilmesi, fay sakınım bandı içinde (50 metrelik sakınım bandı içinde olan okul sayısı 191) olanlar ile zayıf mühendislik özelliklerine sahip, jeolojik sakıncalı alanlar üzerine inşa edilmiş okul binalarının yıkılarak daha güvenli alanlara taşınması, diğer alanlarda kalan okul binaları için ise kapsamlı deprem performans analizlerinin yapılarak yeterliliklerin gözden geçirilmesi ve AFAD Başkanlığı’nın da söz konusu okullar hakkında yapılan çalışmaları kamuoyu ile paylaşması gerekmektedir. MEB’i göreve bekliyoruz! İstanbul’daki 93 okul yetmez, Türkiye’de diğer deprem riski yüksek alanlardaki okullarda acilen deprem performans analizlerinin yapılmasına ihtiyaç var.”